Umowa ugodowa z 1305 r. dotycząca zabójstwa w Stanowicach
Umowa została spisana w Strzegomiu dnia 5 grudnia 1305 r. przed księżną Beatrycze, żoną Bolka I Surowego, księcia świdnickiego, jaworskiego i lwóweckiego. Jej oryginał przechowywany jest w Nárdoní archiv w Pradze. Jet to najstarsza znana umowa kompozycyjna (ugodowa) z terenów dzisiejszej Polski, dotycząca ugody w sprawie zabójstwa. W treści znajduje się wzmianka o krzyżu.
My, Beatrycze, księżna Śląska i pani Książa, chcemy aby wszystkim
wyznawcom Chrystusa, do których dotrze ten dokument, wiadomo
było, że Konrad von Langinberc, były stanowicki młynarz pozbawiony został
życia przez brata Konrada, byłego zarządcę majątku w Pasiecznej. Za zabójstwo tego
człowieka, brat Günther, obecny administrator klasztoru zaproponował, po zasięgnięciu rady, żonie,
dzieciom i krewnym zabitego stosowną przyzwoitą kwotę, a żona i dzieci przyjęli kwotę ustaloną na 12 grzywien srebra. Obecni byli niżej zapisani: Jutta, żona zabitego; Petzold, brat jego; Henryk syn Bawara; Konrad z Wrocławia; Siffrid; Henryk Dług z Pieszyc; Hertil, młynarz, mąż siostry wdowy, Siffrid, Herman, synowie oraz Gertruda i Katarzyna, córki. Półtorej grzywny srebra otrzymał także sługa zabitego za odniesione obrażenia,
a cyrulik, który udzielił mu pomocy jedną grzywnę. Na miejscu zabójstwa znajduje się krzyż. Wymienieni, po spełnieniu wszystkich warunków umowy, w obecności wójta i ławników wyrzekli się pod przysięgą wszelkich działań zmierzających do zemsty i dziękowali za korzystne warunki ugody. Ażeby
żadna z wyżej wymienionych osób nie dopuściła się pogwałcenia umowy i aby potwierdzić zgodę, kazaliśmy opatrzyć ten dokument naszą pieczęcią, pieczęcią komtura brata Günthera oraz pieczęcią mieszczan Strzegomia , nadając mu moc prawną. Świadkami tego są: nasi kapelani Pan Henryk, magister i Jakub; Zcapilo; Gimpert; Herman Rose; Apezko in Acie; Engelbert, rzeźnik i liczni, godni zaufania. Sporządzono ręką Konrada, rektora szkoły strzegomskiej w nony grudnia roku pańskiego 1305.
